< PreviousVrijdagmiddagborrel Als ik later op een vrijdagmiddag langsga om wat foto’s te nemen, blijkt Jos in de garage de wekelijkse vrijmibo (vrijdagmiddagborrel) te hebben met enkele van zijn beste vrienden: Bob komt al meer dan vijftig jaar bij hem over de vloer, Peter waarmee hij al zeventig jaar is bevriend en Jacques die sinds een paar jaar van zijn pensioen geniet. Met de laatste twee staat Jos iedere dinsdag op de golfbaan. Ik word uitgenodigd om een pastis mee te drinken, want dat wordt er geschonken. Allen zijn francofiel. Om de beurt verzor- gen ze de ‘vette hap’, die opgewarmd wordt in de magnetron. Even later loopt de buurman binnen met zijn hondje dat steevast naar Jos rent voor een aai. Wil zei het al: het sociale leven van Jos speelt zich af in de garage. Ik denk dat het nog wel even duurt voordat hij zijn bedrijf gedag zegt. StatenkoerierAdvertentie 30 070 350 70 50 info@estata.nl Manon Vroege Kandidaat register makelaar taxateur huur Een thuis vind je samen met Estata. Met onze persoonlijke aandacht, ons unieke netwerk en brede aanbod zorgen wij ervoor dat jij krijgt waar je echt blij van wordt! www.estata.nl Robbert d’Hondt NVM register makelaar taxateur & bouwkundig ingenieur AANKOOP | VERKOOP | AANHUUR | VERHUUR | BEHEER | TAXATIES | DStatenkoerierAdvertenties 31 Met passende zorg, langer zelfstandig en thuis bij Oldael Zorggroep Oldael beheert twee woonzorgcentra in goede wijken in Den Haag, met ruime apparte- menten, een eigen keuken en begeleiding, zorg en verpleging op maat. U bent van harte welkom voor een rond leiding in Aelbrecht van Beijeren (Benoordenhout) en Oldeslo (Duttendel). Bel voor een afspraak of meer informatie met onze cliëntadviseur op 070 - 530 05 08 www.oldael.nl Hypnotherapie effectief bij: Spanning, stress, burn out Slaapproblemen, depressie Prikkelbaar darmsyndroom Hoofdpijn, migraine en tinnitus Onzekerheid, laag zelfbeeld Traumaverwerking Angsten, fobieën Pijnklachten Meer info of gratis kennismaken? Robert Bronnewasser 06-53531054, info@kerncirkel.nl I speak English, Ich spreche Deutch Lid NBVH Vergoeding vanuit aanvullende verzekering mogelijk . www.kerncirkel.nl van Aerssenstraat 1 2582 JD Den Haag SANDRATHIE.NL 06-51495102 portraits on commission/portretten in opdracht Thuiszorg die bij ú past De 4 zekerheden van Evita Zorg altijd en direct inzetbaar alle zorg en ondersteuning thuis vaste zorgverlener die bij ú past volgens afspraak op afgesproken tijd Evita abonnement afsluiten? Laat ons u informeren! Ook voor de dagbesteding bent u van harte welkom in Evita Lokaal! Van Alkemadelaan 309A 2597 AJ Den Haag t 070-3141600 info@evitazorg.nl www.evitazorg.nlTauro brengt kantorengebouw weer helemaal bij de tijd Ooit de gesloten vesting van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), nu een stijlvol en energiebewust verzamelgebouw voor kantoorgebruikers. Het hoge gebouw van Tauro aan de Kennedylaan 19 heeft voor de derde keer in zijn bestaan een metamorfose ondergaan. H et bedrijfsverzamelgebouw van Tauro aan de Kennedylaan 19 is gebouwd in de jaren vijftig, net als het naastgelegen gebouw op nummer 15. Van 1962 tot 1993 was dit het hoofdkantoor van de BVD, tegenwoordig Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Maar verwacht geen gleufhoeden, wapperende regen- jassen, afluisterapparatuur of andere verwijzingen naar het markante verleden van het gebouw. Ook ‘het Spionnetje’, het personeelsblad van de BVD, is nergens meer te vinden. “Het was een kaal gebouw dat vooral een kantoorfunctie had”, denkt Claes Korswagen, die samen met zijn broer Bas zowel vastgoedeigenaar als verhuurder van de Tauro-kantoren is. “We hadden bijvoorbeeld geen kluis, zoals je die in voormalige bank- gebouwen nog wel ziet. Dus helaas, die knipoog is er niet meer.’’ Het gebouw van Tauro heeft een stijlvolle entree gekregen met receptie(-diensten) een koffie- en lunchruimte, klein schalige catering en een ondernemerslounge. Daarnaast lig- gen diverse vergaderruimten met eigentijdse voorzieningen, zowel voor de eigen huurders als voor externe partijen. Op de etages zijn kantoren, in diverse soorten en maten. Alles ademt Tekst en fotografie: Sigrid van Iersel Van BVD-vesting tot eigentijds verzamelgebouw voor kantoren33 StatenkoerierSeptember 2019 een hippe en tegelijkertijd zakelijke huiskamersfeer. “Het is een kantorenhotel met een lobby, waarin ook gewerkt kan worden”, zo omschrijft Korswagen het Tauro-concept. Geheimzinnigste gebouw In 1995 schafte de vader van Claes Korswagen het pand aan, niet al te lang na het vertrek van de BVD. Claes herinnert zich dat grote hoeveelheden kabels en andere technische voor- zieningen van de BVD nog onder de vloeren lagen. De vestiging van de veiligheidsdienst aan de Kennedylaan was lange tijd in nevelen gehuld, schrijft Eleni Braat in haar onderzoek ‘Van oude jongens, de dingen die voorbijgaan’ over de BVD van 1945 tot 1998. In de jaren zeventig reageer- den sollicitanten op schimmige vacatures van het ministerie van Binnenlandse Zaken, uitsluitend te bereiken per post- busnummer. Pas als de taxichauffeur hen naar ‘het geheim- zinnigste gebouw van Den Haag’ reed, kregen ze bij het zien van het antennebos op het dak een vaag vermoeden. Voor veel Hagenaren was de locatie van de BVD juist een algemeen bekend geheim, schrijft Braat. Het benzinestation aan de overkant hielp in de telefoongids zijn bezoekers met de aanwijzing ‘tegenover de BVD’. De trambestuurders van lijn 11 waarschuwden bij de halte Houtrustbrug hun reizigers met de kreet ‘alle BVD’ers uitstappen!’ Nieuwe indeling Na het vertrek van de BVD stripte Korswagen het gebouw van boven tot onder en knapte het helemaal op. Zo kreeg het gebouw een nieuwe indeling en een luchtbehandelingssys- teem. In 1997 ging het gebouw open als kantoorverzamelge- bouw. Als vierde generatie namen Claes en zijn broer Bas het familiebedrijf in 2000 gedeeltelijk over, vanuit hun eigen visie en gericht op de veranderingen in de markt. Ze richten zich vooral op kantoren volgens het zogenoemde Tauro-concept, dat nog steeds wordt uitgebreid. Tauro heeft nu ruim tien vastgoedlocaties in de hele Randstad. Eigen look De broers zijn nu de trotse eigenaar van dit gebouw, dat ooit als tweede project aan hun vastgoedonderneming werd toegevoegd. “Het oogt leuk en heeft een eigen look”, zegt Claes. De indeling is ideaal voor een bedrijfsverzamelgebouw, wijst hij tijdens de rondleiding. Door het langwerpige gebouw loopt namelijk in het midden een lange gang. Aan beiden zijden zijn kantoorunits, die allemaal eigen ramen hebben. Deze units zijn vooral interessant voor kleine tot middelgrote ondernemers en andere gebruikers, die gemakkelijk hun ruimte willen op- en afschalen. Maar het allergrootste plus- punt van deze Tauro-vestiging is de locatie, zegt Korswagen. Gebruikers wandelen gemakkelijk naar de Aert van der Goesstraat en de Frederik Hendriklaan voor een broodje, de kapper of de stomerij. Daarnaast is het gebouw uitstekend toegankelijk met auto en openbaar vervoer. Derde levensfase Nu gaat het gebouw zijn derde levensfase in. In verband met labeling en verduurzaming heeft Tauro in twee jaar tijd het ge- bouw opnieuw onder handen genomen en het hele interieur voorzien van een eigentijdse inrichting. Ook zijn de kantoor- ruimtes op alle etages vernieuwd. “Het gebouw willen we naar een hoger energielabel halen zodat we op de toekomst zijn voorbereid”, vertelt hij. Daarom is De BVD in het Statenkwartier De Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) werd in 1949 opgericht en richtte zich uitsluitend op binnenlandse dreigingen. Na de toevoeging van buitenlandse inlichtin- gen werd de dienst in 2002 omgevormd tot de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). Volgens Wikipedia zetelde de BVD vanaf 1957 in het gebouw aan de President Kennedylaan. Tijdens de Koude Oorlog was het communisme het belangrijkste aandachts- veld van de medewerkers. De medewerkers deden hier onderzoek naar spionage vanuit Oost-Europa en hielden de Communistische Partij van Nederland (CPN) in de gaten. Het gebouw was ook het kantoor van de vader van wijkgenoot Willem Peter Hogendoorn, die tot aan zijn dood BVD-agent was. De schrijver, bekend onder zijn pseudoniem Tomas Ross, noemde het gebouw een ‘omgevallen schoenendoos’ en voerde de BVD vele malen op in zijn thrillers. Van 1989 tot 1995 was wijkgenoot Arthur Docters van Leeuwen het markante hoofd van de BVD. Nadat de Muur gevallen was, werd onder zijn leiding de aandacht verlegd naar corruptie en georganiseerde misdaad. In 1993 verhuisde de dienst vanuit het Statenkwartier naar Leidschendam. Sinds 2007 zit de AIVD in Zoetermeer, in het voormalige pand van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Weten- schap. Het is de bedoeling dat de dienst weer terugkeert naar Den Haag, namelijk naar de Frederikkazerne. De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst MIVD zit daar ook al. De nieuwbouw voor beide diensten op het kazer- neterrein is volgens de laatste berichten pas klaar in 2029.het hele gebouw voorzien van nieuw duurzaam glas. Daar- naast zijn de gevels en het dak geïsoleerd en is de luchtbehan- deling aangepakt. “Het gebouw gaat met de tijd mee, ook een vorm van duurzaamheid”, zegt hij. “Dat is voor ons een grote in- vestering, maar het is nu wel heel comfortabel in het gebouw.” Het gebouw kan zo’n zeventig tot tachtig huurders huisves- ten. Denk aan een fysiotherapeut, een advocaat, een reis- bureau en andere dienstverleners. Het gros daarvan komt uit het Statenkwartier. “Het meest geschikt zijn de ruimten voor ondernemingen die zo’n drie jaar of langer bestaan en een paar mensen in dienst hebben of samenwerken met zzp’ers.” De goedkoopste unit (op dit moment vanaf € 575 per maand) ligt op de onderste verdieping. Wie groter groeit en meer vierkante meters wenst, verhuist naar boven. Bovenin hebben de huurders een prachtig uitzicht over de daken, torens en dakkapellen van het Statenkwartier. Spionage is een groot woord, maar deze onbekommerde weidse blik nadert toch nog het meest het voormalige BVD-gevoel. StatenkoerierAdvertentie Een uniek leven. Een exceptioneel afscheid. Ad Patres.www.adpatres.nl Als iemand afscheid neemt van het leven staat juist het unieke van een persoon centraal. Lees op adpatres.nl hoe wij exceptionele uitvaarten componeren. Maak een afspraak om uw wensen te bespreken: 070 355 64 27. Frederik Hendriklaan 7, 2582 BP ’s-Gravenhage. ‘ Levensverhalen zijn onze inspiratie.’ 34 Claes Korswagen in een van de vernieuwde kantoorunits35 StatenkoerierAdvertenties Striptekeningen in de Statenkoerier De redactie van de Statenkoerier is blij dat Wietze Rispens contact heeft gezocht. Wietze maakt striptekeningen en dacht dat die wel eens in de Statenkoerier zouden kunnen passen. Waarom de Statenkoerier? Vriend en studiegenoot Jasper woont in het Statenkwartier en ziet dagelijks grappige gebeur- tenissen of situaties om zich heen die vragen om vertaling in een strip die Wietze vorm kan geven. Een leuke uitdaging! Aan hen zelf gestelde uitgangspunten: duidelijkheid, toe- gankelijkheid (ook voor kinderen) en een grappige benadering van emotie! De redactie gaat graag met Wietze en Jasper in zee. In de vol- gende Statenkoeriers zullen hun bijdragen dus te vinden zijn. Een mooie aanvulling op wat de Statenkoerier nu al te bieden heeft, zoals de prachtige dubbelpagina voor kinderen van Marie-Louise en Mark Sekrève. Wietze specialiseerde zich in Communicatie en Design aan de Hoge School Leeuwarden. In Den Haag en daarbuiten geeft hij tekenlessen aan jeugd en volwassenen. Voor meer informatie zie www.formera.nl Strip Wietze Rispens Strip Telefoon: 070 354 44 27 Mobiel: 06 21 56 64 95 E-mail: info@pronkstukadoors.nl www.pronkstukadoors.nl Gespecialiseerd in ornamenten en lijstwerk36 StatenkoerierSeptember 2019 Heb jij een idee om het Statenkwartier te verbeteren? Dien dan nu je plan in! D e gemeente Den Haag heeft een bedrag van € 30.000 vrijgemaakt om het Statenkwartier mooier, socialer, sportiever en groener te maken. Hoe mooi is het dat bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zelf bepalen wat zij belangrijk vinden voor de wijk? Zij weten tenslotte zelf het beste wat er nodig is in de wijk. Wordt het een speelplek voor kinderen? Extra groen in de wijk? Of een leuk project om eenzaamheid tegen te gaan? Jolanda Letterie, bewoonster van het Statenkwartier is erg blij met dit initiatief. Ze vertelt: “Als bewoonster van het Statenkwartier ben ik erg betrokken bij de wijk. Daarom ben ik al een aantal jaren bestuurslid van het Wijkoverleg Statenkwartier. Ik vind het belangrijk dat jong en oud zich thuis en gehoord voelt in de wijk. Ik wandel regelmatig langs de speeltuin op het Frederik Hendrikplein en denk dan wat wonen er veel (blije) kinderen in de wijk. In de speeltuin is het ook niet belangrijk dat men elkaars taal spreekt, er wordt vooral samen gespeeld. Ik ga zelf ook een plan indienen, namelijk voor een natuurspeeltuin in de wijk, waar kinderen kunnen spelen met en tussen het groen, water en zand. Een speelgelegenheid waar de kinderen ook een beetje vies mogen worden”. Hoe werkt het? Iedereen mag een plan indienen. Dit kan t/m vrijdag 4 oktober via het aanmeldformulier op www.statenkwartierbegroot.nl. Je plan komt dan direct online te staan. Het is de bedoeling dat je vervolgens zelf campagne voert om aandacht te vragen voor je plan. Dit kan door bijvoorbeeld je plan te delen via social media of door langs te gaan bij de bewoners in de buurt. De plannen moeten bijdragen aan een van deze thema’s: → Sport, spelen en ontmoeten → Op straat → Groen en duurzaamheid De wijk stemt mee! Vanaf het moment dat je plan online staat, kan iedereen in de wijk het plan ‘liken’(= stemmen). Als je plan op 11 oktober 2019 minimaal 25 likes heeft, gaat je plan door naar de volgende ronde. Tijdens deze ronde controleert de gemeente de over- gebleven plannen op uitvoerbaarheid. Alle haalbare plannen worden op 15 november 2019 bekendgemaakt op de website. Tekst: Marjolein Woudstra, gemeente Den Haag fotografie: Arnaud Roelofz Gemeente Den Haag 4 september t/m 4 oktober Plannen insturen op de 3 thema’s 4 september t/m 11 oktober Campagne voeren en op de plannen stemmen 14 oktober t/m 15 november Haalbaarheidscheck door gemeente op ingediende plannen 15 november Bekendmaking haalbare plannen voor de begrotingsfase 15 november t/m 13 december Statenkwartier Begroot: bewoners verde- len € 30.000,- over de haalbare plannen 21 december Bekendmaking winnende plan(nen) in het Couvéehuis 6 januari 2020 t/m 5 januari 2021 Uitvoering winnende plan(nen)Statenkwartier Begroot: bewoners verdelen € 30.000 over de overgebleven plannen De bewoners bepalen vervolgens samen met wijkgenoten welke plannen er worden uitgevoerd. Dit kan door tot en met 13 december het bedrag van € 30.000 te verdelen over één of meerdere plannen naar keuze. Zo bepalen de bewoners zelf welke plannen uitgevoerd worden. Prijsuitreiking Zet het alvast in je agenda: op zaterdag 21 december worden de winnende plannen bekendgemaakt in het Couveéhuis. Hulp nodig bij het indienen van je plan? Vind je het moeilijk om online een plan in te dienen, vraag dan hulp van bekenden. Je kunt je initiatief ook op papier inleveren bij het Wijk- en dienstencentrum Het Couvéehuis (Frankenslag 139). Daar liggen formulieren voor je klaar. Deze plannen worden elke week op vrijdag online geplaatst, waarna je kunt starten met je campagne. Meer informatie? In de tijdlijn hiernaast zie je de planning van Statenkwartier Begroot. Meer informatie vind je op www.statenkwartierbegroot.nl. Bij de kick-off van het extra wijkbudget op 4 september zien we v.l.n.r.: Robert ’t Hart (BIZ Fred), Jolanda Letterie (bestuur wijkoverleg) en Rachid Guernaoui (wethouder) 37 StatenkoerierAdvertentie 20 % korting * op raamdeco en gordijnen Laan van Nieuw Oost Indië 72 (hoek Theresiastraat) Den Haag T (070) 383 82 75 I www.briede.nl E info@briede.nl * Actie loopt van 1 tot en met 30 september. mooi wonensinds 1895 briedé38 Winkeliers onder druk Showrooming: kijken in de winkel, kopen op internet W inkeliers hebben het niet allemaal even makkelijk. Internet is hierbij een van de belangrijkste oorzaken. Een groot deel van de kopers van non-food producten oriënteert zich via internet en besluit thuis of ze online of in de winkel kopen. Veel kopers oriënteren zich in de winkel, het zgn. showrooming, maar kopen op internet, een groot probleem voor de winkelier. Andersom komt ook vaak voor: kijken op internet, vergelijken en dan onderhandelen en kopen in de winkel. In dat geval leidt internet tot margedruk bij de winkelier, want de klanten willen in de winkel niet meer betalen dan op internet. De winkel lijkt niet langer de plaats waar de klant informatie komt halen, maar de plaats waar de klant het product komt bekijken om te beslissen of hij dit al dan niet koopt. Ook winkels op en rondom de Frederik Hendriklaan hebben hier last van. De Statenkoerier is benieuwd hoe zij hier mee omgaan. We steken ons licht op bij één van hen. Bob van den Dop (56) is eigenaar van fietsenhandel Jaap van Dijk in de Jacob Gillisstraat. Hij nam de winkel in 2000, na ruim 20 jaar bij een fietsenzaak in Zoetermeer gewerkt te hebben, over van Jaap van Dijk die met pensioen ging en geen opvol- ger had. De naam van de winkel heeft hij ongewijzigd gelaten. Hij runt de zaak samen met zijn vrouw Patricia. “Met rijklaar maken bedoeld een inter- netleverancier het stuur recht buigen en de pedalen er op schroeven” Tekst: Menno de Groot fotografie: Patricia van den Dop, Abe van der Werff Bewonerscontact39 StatenkoerierSeptember 2019 Het is 18.00 uur. De laatste klanten hebben nog vlug hun fiets gehaald, de winkel is gesloten. “Internet kost mij zeker omzet”, zegt Bob. “Veel klanten kijken alleen naar de prijs. En dat is jammer. Zo is bijvoorbeeld wat een internetleverancier verstaat onder rijklaar maken wel even wat anders dan wat een goede fietsenhandelaar daar onder verstaat. Koop je de fiets bij een internetwinkel dan wordt hij thuisbezorgd, het stuur wordt rechtgebogen en de trappers er op geschroefd. Dat noemen ze rijklaar maar dat is het niet. Dat is fabrieksklaar. Bij ons wordt de fiets helemaal afgesteld en getest zodat alles goed werkt, dat is rijklaar. Ik krijg hier regelmatig fietsen binnen die via internet gekocht zijn, waarvan ik mij afvraag hoe je er veilig op kunt rijden. Internetwinkels kunnen ook niet anders want ze hebben natuurlijk korting moeten geven. Het enige dat ze doen is de doos doorschuiven naar de klant.” Klanten blijven wel komen voor reparaties en onderhoud. Sommige internetleveranciers hebben servicepunten maar vaak niet in de buurt. “Ik ben natuurlijk erg blij met die klanten”, zegt Bob. “Probleem is wel dat ik klanten met hele goedkope fietsen binnen krijg die hun fiets via internet of bij Gamma hebben gekocht. Ze vinden een reparatie of onderhoudsbeurt gauw te duur. Twee onderhoudsbeurten zijn al snel duurder dan een nieuwe fiets. Maar ja, de kwaliteit is dan ook nul komma nul nul nul. Ik heb hier een Batavus uit 1977, dat zie ik aan het nummer. Dat is kwaliteit. Echt chrome, niet van dat neppe. Dat is een genot om aan te sleutelen.” “Gazelle levert zelf via internet en wordt zo concurrent van de kleine dealer” Een andere ontwikkeling waar Bob moeite mee heeft is de druk van leveranciers. Jaren was hij dealer van ondermeer Gazelle. Vooral sinds Gazelle is gekocht door Pon, bekend als importeur van Volkswagen, Porsche en Audi is het steeds minder leuk geworden. Bob laat een hele dikke ordner met modellen van Gazelle zien. “kijk”, zegt hij, “Dan denk je dat je deze fietsen allemaal mag verkopen, maar dat is niet zo. Vroeger kwam een klant bij je voor een fiets. Je besprak uitgebreid welke fiets met welke maatvoering en aanpassingen het beste bij die klant paste en daar kwam een keuze uit. Je belde de fabriek en bestelde dat model. Al enige tijd kan dat niet meer. Afhankelijk van het contract dat je met Gazelle hebt mag je een geselecteerd gedeelte van het assortiment leveren. Dat betekent dat als je niet de juiste soort dealer bent je de fiets die je klant wil hebben, ook al is dat een hele dure, niet geleverd krijg. Alleen als dealer met het juiste contract mag dat en dat wil ik niet. Ik wil mijn klanten zó adviseren dat ik de fiets verkoop die het meest geschikt is voor mijn klant. En niet de fiets die Gazelle via internet aan mijn klant heeft verkocht. Daarnaast wil ik ook technisch goede service kunnen blijven geven en dat gaat voor mij als kleine dealer niet als ik alleen nog maar aan het verkopen ben. Ik ben toen gestopt als Gazelle-dealer en ben bij Pointer terecht gekomen. De fabriek staat bij Drachten in Friesland en bestaat al sinds 1983. Ik ben daar wezen kijken, er werken veel vakmensen, het zag er goed uit. Ze luisteren daar nog naar hun klanten. Het assortiment is overzichtelijk en be- staat uit degelijke toer- en stadsfietsen voor een goede prijs.” “Ik zag die elektrische fietsen en dacht, dat kan ik beter” In 2018 werden in Nederland voor het eerst meer elektrische fietsen dan stadsfietsen verkocht. Zo’n 409.000, ruim 100.000 meer dan in 2017. Dat was 40% van het totaal aantal verkoch- te fietsen. “Ik wilde al zelf een elektrische fiets en zag wat ik in de winkel verkocht,” vertelt Bob. “Ik dacht toen, dit kan ik beter. Die heb ik toen zelf gebouwd, ik rijd er regelmatig mee heen en weer tussen de winkel en onze woonplaats Aalsmeer. Vervolgens kwam een vriend bij mij die zijn racefiets elektrisch wilde hebben. Dat heb ik toen gedaan, volledig naar zijn wensen. Hij is er helemaal gek mee.” Door fietsenmaker Bob van den Dop zelf gebouwde fiets voor Pierre WindNext >